Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2014 (Ε΄Λουκᾶ)

«…Ἀπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου» (Λουκ. ιστ’ 25).

Ἀδελφοί, ἀκούσαμε τήν ἐξαίρετη εὐαγγελική περικοπή τοῦ πλουσίου καί τοῦ Λαζάρου. Ὁ πλούσιος ζοῦσε ζωή χλιδῆς καί ἀπολαύσεων. Εἶχε εὐρύχωρη κατοικία μέ σαλόνια καί αἴθουσες δεξιώσεων, μέ περιποιημένη αὐλή, μέ ὑπηρέτες καί ὑπηρέτριες καί ὑπέρ ἐπάρκεια ἀγαθῶν. Ντυνόταν μέ πολυτελέστατα ἐνδύματα καί καθόταν σέ λουκούλια γεύματα. Ἔτσι ἔζησε τή ζωή του! Καλοπερνώντας! Γιά τό φτωχό Λάζαρο πού βρισκόταν ρακένδυτος καί κακοπαθημένος στήν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ του δέν ἔδειξε κανένα ἐνδιαφέρον. Καμιά συγκίνηση δέν ἔσφιξε ἔστω καί προσωρινά τήν ἄσπλαχνη καρδιά του. Γιά ποιό λόγο νά χάνει τήν εὐχάριστη διάθεσή του; Αἰσθανόταν ἀποστροφή νά βλέπει τό πληγιασμένο κορμί τοῦ ζητιάνου πού τίς πληγές του τίς ἔγλειφαν τά σκυλιά.

 Ἀλλά ἡ ἀπολαυστική ζωή τοῦ πλουσίου κύλησε σύντομα. Ἀκολούθησε ὁ θάνατος καί ἡ ψυχή του βρέθηκε  στή σκοτεινή φυλακή τοῦ Ἅδη. Καί ἐνῶ βασανιζόταν, ὑψώνει τό βλέμμα του καί βλέπει στή δόξα τοῦ οὐρανοῦ σέ τόπο ὁλοφώτεινο τόν πατριάρχη Ἀβραάμ καί τόν Λάζαρο νά ἀκουμπᾶ στό στῆθος τοῦ Πατριάρχη εἰρηνικός, χαρούμενος, ἀναπαυμένος! Τούς ἀπευθύνει κραυγή ἱκεσίας. -Πάτερ Ἀβραάμ, ἐλέησόν με καί στεῖλε τόν Λάζαρο νά βάψει τό ἄκρον τοῦ δακτύλου του στό νερό καί νά μοῦ δροσίσει τή γλώσσα, γιατί «ὀδυνῶμαι ἐν τῇ φλογί ταύτῃ».

Ἀλλά γιατί βρέθηκε «ὀδυνόμενος» ὁ πλούσιος στή σκοτεινή φυλακή τοῦ Ἅδη; Μήπως ἔκλεψε; Μήπως σκότωσε; Μήπως χώρισε ἀνδρόγυνα;  Ἴσως νά μήν ἔκανε τίποτε ἀπό αὐτά. Ἀλλά ἔκανε τό χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα. Εἶχε ἄσπλαχνη καρδιά καί δέν ἐλεοῦσε τόν συνάνθρωπό του. Κοίταζε μόνο τόν ἑαυτό του καί τήν καλοπέρασή του. Στή σκοτεινή φυλακή τοῦ Ἅδη βρέθηκε ἐξαιτίας τῆς ἀσπλαχνίας του.

Ὑπάρχουν σήμερα ἄνθρωποι ἄσπλαχνοι; Πῶς θά διορθωθοῦν;

 Ἀσπλαχνία εἶναι ἡ ἔλλειψη εὐσπλαχνίας, συμπόνιας, συμπαθείας· εἶναι ἡ σκληρότητα, ἡ ὠμότητα, ἡ ἀπανθρωπιά. Ἄσπλαχνος εἶναι αὐτός πού δέν ἔχει καρδιά πού ν᾿ ἀγαπάει. Ὁ σκληρόκαρδος, ὁ ἀτομιστής, ὁ φίλαυτος, πού τά θέλει ὅλα δικά του. Μπορεῖ δίπλα του ὁ φτωχός νά πεινάει. Ποτέ δέν θά τοῦ πεῖ: -Πάρε κι ἐσύ κάτι νά φᾶς. Μπορεῖ δίπλα του ὁ περαστικός νά διψάει. Ποτέ δέν θά τοῦ δώσει ἕνα ποτήρι κρύο νερό. Μπορεῖ πιό πέρα ὁ ἄλλος νά εἶναι ἄστεγος, γυμνός, ἐγκαταλελειμμένος. Δέν τόν σπλαχνίζεται νά τόν ἐλεήσει. Τόν παραπέμπει στίς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες. Γίνεται ἔρανος ἀγάπης; Ἀρνεῖται νά συνεισφέρει. Γίνονται πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί κι ἄλλες μεγάλες καταστροφές, οἱ ὁποῖες δημιουργοῦν τεράστια κοινωνικά προβλήματα πού συνταράσσουν τόν κόσμο; Ὁ ἄσπλαχνος δέν συγκινεῖται ἀπό τή δυστυχία τῶν συνανθρώπων του. Τά ἀγαθά πού ἔχει τά θέλει, γιά νά εὐφραίνεται ὁ ἴδιος. Αὐτός νά περνάει καλά καί δέν τόν νοιάζει γιά τούς ἄλλους. Θεοποιεῖ τό σῶμα καί λησμονεῖ τήν ψυχή. Λατρεύει τήν ὕλη καί ἀγνοεῖ τό πνεῦμα.

 Δυστυχῶς, ὁ πλούσιος τῆς παραβολῆς δέν εἶναι ὁ μόνος ἄσπλαχνος. Στήν ἀποστατημένη κοινωνία μας ὅλο καί πιό πολύ πληθαίνουν τά κρούσματα τῆς ἀσπλαχνίας. Βλέπουμε ἀκόμη καί μητέρες, πού ἔχουν φυσικό στήν καρδιά τους τό φίλτρο τῆς ἀγάπης πρός τά παιδιά τους, νά φέρονται μέ ἀσπλαχνία στά σπλάχνα τους. Φοβερό πράγμα ἡ ἀσπλαχνία. Πέτρα τήν κάνει τήν καρδιά!

Βεβαίως, δέν ἰσχυριζόμαστε ὅτι οἱ ἄσπλαχνοι μόνο τό κακό κάνουν στή ζωή τους. Ὅσο σκληρόκαρδοι κι ἄν εἶναι, κάνουν καί κάποια καλά. Ἄν ὄχι στούς ἐνδεεῖς καί στούς ἐγκαταλελειμμένους, τοὐλάχιστον στούς φίλους τους. Γιά τά λίγα καλά πού κάνουν, ὁ ἅγιος Θεός δέν τούς στερεῖ τήν ἀμοιβή. Ἀπολαμβάνουν τά ἀγαθά τους σ'αὐτή τή ζωή. Ἀλλά τί κρίμα! Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως δέν θά ἔχουν κάτι ἄλλο νά λάβουν. Ἐφόσον δέν ἐλεοῦσαν τούς συνανθρώπους τους, οὔτε οἱ ἴδιοι θά ἐλεηθοῦν. Διότι «ἡ κρίσις θά εἶναι ἀνέλεος τῷ μή ποιήσαντι ἔλεος» (Ἰακ. β’ 13).

 Τό πάθημα τοῦ πλουσίου μᾶς διδάσκει νά μήν εἴμαστε σκληρόκαρδοι, ἀλλά νά ἔχουμε σπλα­χνι­κή καρδιά. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος μᾶς παρακινεῖ νά προ­σφέ­ρου­με ὅ,τι ἔ­χου­με. Δι­α­πι­στώ­νετε, μᾶς λέει, μί­α ἀ­νά­γκη; Δεῖξτε δι­ά­θε­ση ἀγά­πης. Κά­νετε ὅ,τι μπο­ρεῖτε. Δῶστε «κα­τά δύ­να­μιν ἄρ­τον». Δέν ἔ­χετε «ἄρ­τον»; Δῶστε χρήματα. Δέν ἔχετε χρήματα; Δῶστε «πο­τή­ρι­ον ψυ­χροῦ ὕ­δα­τος». Δέν ἔχετε νά δώσετε οὔτε ἕνα ποτήρι κρύο νερό; Δεῖξτε συμπόνια στόν θλιμμένο καί θἄχετε μισθό.

            Ὅποιος ἔχει φιλάνθρωπη καί συμπονετική ψυχή ὅλους τούς ἀγαπᾶ, ὅλους τούς ἐλεεῖ, γιά ὅλους εὔχεται. Ἄν ἔχει χρήματα, δέν θά τά λυπηθεῖ, ἀλλά θά δώσει ἄφθονα, ἐκεῖ πού χρειάζεται· ἄν δεῖ κάποιον σέ συμφορές, δέν θά τόν προσπεράσει, ἀλλά θά κλάψει καί θά θρηνήσει μαζί του· ἄν συναντήσει κάποιον ἀδικημένο, δέν θά ἀδιαφορήσει, ἀλλά θά τόν προστατεύσει ἀδελφικά· ἄν δεῖ κάποιον νά τόν κακομεταχειρίζονται, δέν θά πεῖ "ἐμένα τί μέ νοιάζει", ἀλλά θά ἁπλώσει τό χέρι του γιά βοήθεια. Ἀπό τόν πλοῦτο τῆς γεμάτης ἀγάπη καρδιᾶς του θά σκορπίσει ἁπλόχερα στούς ἐνδεεῖς ἀδελφούς τά δῶρα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Θά ἐφαρμόσει τόν ψαλμικό στίχο: «Ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν» (Ψλμ. ρια' 9).          «…Ἀπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου».

Ἀδελφοί, στούς χαλεπούς καιρούς μας ὑπάρχει πολλή ἀσπλαχνία, ἀλλά δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχει καί εὐσπλαχνία. Ἐμεῖς, ἀγαπητοί ἀδελφοί, νά φερόμαστε στούς συνανθρώπους μας μέ φιλοστοργία, μέ καλοσύνη καί μέ ἀγάπη! Ἀμήν.