16.11.2018 Τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου

Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου.

Πρὸς Ῥωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ ᾽Ανάγνωσμα  10:11-21, 11:1-2

Ἀδελφοί, λέγει ἡ γραφή· «Πᾶς ὁ πιστεύων ἐπί τῷ Θεῷ οὐ καταισχυνθήσεται». Οὐ γὰρ ἔστι διαστολὴ ᾿Ιουδαίου τε καὶ ῞Ελληνος· ὁ γὰρ αὐτὸς Κύριος πάντων, πλουτῶν εἰς πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους αὐτόν· «Πᾶς γὰρ ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται». Πῶς οὖν ἐπικαλέσονται εἰς ὃν οὐκ ἐπίστευσαν; Πῶς δὲ πιστεύσουσιν οὗ οὐκ ἤκουσαν; Πῶς δὲ ἀκούσουσι χωρὶς κηρύσσοντος; Πῶς δὲ κηρύξουσιν ἐὰν μὴ ἀποσταλῶσι; Καθὼς γέγραπται· «Ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων εἰρήνην, τῶν εὐαγγελιζομένων τὰ ἀγαθά!». ᾿Αλλ᾿ οὐ πάντες ὑπήκουσαν τῷ εὐαγγελίῳ· ῾Ησαΐας γὰρ λέγει· «Κύριε, τίς ἐπίστευσε τῇ ἀκοῇ ἡμῶν;». Ἄρα ἡ πίστις ἐξ ἀκοῆς, ἡ δὲ ἀκοὴ διὰ ρήματος Θεοῦ. Ἀλλὰ λέγω μὴ οὐκ ἤκουσαν; Μενοῦνγε «εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος αὐτῶν, καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὰ ῥήματα αὐτῶν». Ἀλλὰ λέγω, μὴ οὐκ ἔγνω, ᾿Ισραήλ; Πρῶτος Μωϋσῆς λέγει· «Ἐγὼ παραζηλώσω ὑμᾶς ἐπ᾿ οὐκ ἔθνει, ἐπὶ ἔθνει ἀσυνέτῳ παροργιῶ ὑμᾶς». ῾Ησαΐας δὲ ἀποτολμᾷ καὶ λέγει· «Εὑρέθην τοῖς ἐμὲ μὴ ζητοῦσιν, ἐμφανὴς ἐγενόμην τοῖς ἐμὲ μὴ ἐπερωτῶσι». Πρὸς δὲ τὸν ᾿Ισραὴλ λέγει· «Ὅλην τὴν ἡμέραν ἐξεπέτασα τὰς χεῖράς μου πρὸς λαὸν ἀπειθοῦντα καὶ ἀντιλέγοντα». Λέγω οὖν, μὴ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ; Μὴ γένοιτο· καὶ γὰρ ἐγὼ ᾿Ισραηλίτης εἰμί, ἐκ σπέρματος ᾿Αβραάμ, φυλῆς Βενιαμίν. Οὐκ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ ὃν προέγνω.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (κ. Παναγιώτη Τρεμπέλα)

11 Καί ἀποκτᾶ τή σωτηρία του, διότι λέει ἡ Ἁγία Γραφή: Καθένας πού πιστεύει σ’ αὐτόν δέν θά ντροπιασθεῖ.

12 Ναί· καθένας πού πιστεύει. Διότι δέν ὑπάρχει διάκριση ἀνάμεσα σέ Ἰουδαῖο καί Ἕλληνα, διότι ὁ ἴδιος Κύριος εἶναι Κύριος ὅλων. Ὄχι μόνο Κύριος τῶν Ἰουδαίων ἀλλά καί Κύριος τῶν ἐθνικῶν. Καί ὁ Κύριος αὐτός εἶναι πλούσιος σέ ἀγαθότητα καί ἔλεος γιά ὅλους, ὥστε νά παρέχει ἄφθονα τίς δωρεές τῆς σωτηρίας σ’ ἐκείνους πού τόν ἐπικαλοῦνται.

13 Καί ὅτι σώζονται ὅσοι τόν ἐπικαλοῦνται, ἀποδεικνύεται ἀπό τήν προφητεία τοῦ Ἰωήλ, ὁ ὁποῖος βεβαιώνει ὅτι καθένας πού θά ἐπικαλεσθεῖ τό ὄνομα τοῦ Κυρίου θά σωθεῖ.

14 Νά λοιπόν γιατί οἱ Ἰσραηλίτες ἀποξενώθηκαν ἀπό τή σωτηρία καί δέν πέτυχαν τή δικαίωση. Γιά νά δικαιωθοῦν καί νά σωθοῦν, πρέπει νά ἐπικαλεσθοῦν τό ὄνομα τοῦ Κυρίου. Ἀλλά πῶς θά ἐπικαλεσθοῦν ἐκεῖνον στόν ὁποῖο δέν πίστεψαν; Καί πῶς θά πιστέψουν σ’ ἐκεῖνον τόν ὁποῖο δέν ἄκουσαν νά κηρύττεται; Καί πῶς θ’ ἀκούσουν χωρίς νά ὑπάρχει κάποιος πού νά κηρύττει;

15 Καί πῶς θά διεξαγάγουν μέ ἐπιτυχία τή διακονία τοῦ κηρύγματος, ἐάν δέν τούς ἀποστείλει ὁ Θεός γιά τή διακονία αὐτή; Καί ἡ ἀποστολή αὐτή τῶν διακόνων τοῦ κηρύγματος γίνεται σύμφωνα μ’ ἐκεῖνο πού ἔχει γραφεῖ ἀπό τόν Ἡσαΐα: Πόσο ὡραῖα εἶναι τά πόδια ἐκείνων πού ἀναγγέλλουν τό χαρμόσυνο ἄγγελμα τῆς εἰρήνης τήν ὁποία ὁ Χριστός μέ τό αἷμα του ἀποκατέστησε μεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί τοῦ Θεοῦ· τά πόδια ἐκείνων πού εὐαγγελίζονται τά ἀγαθά καί τίς εὐλογίες πού μᾶς ἐξασφάλισε ὁ Λυτρωτής!  

16 Ἀλλά ἐνῶ ὁ Θεός ἀπέστειλε κήρυκες, δέν ὑπάκουσαν ὅλοι στό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. Ἡ ἀπιστία τους ὅμως ἦταν πρίν ἀπό πολύ καιρό γνωστή. Διότι ὁ Ἡσαΐας λέει προφητικά ἐκ μέρους τῶν ἀπεσταλμένων τοῦ Θεοῦ: Κύριε, ποιός πίστεψε σ’ ὅσα ἄκουσε νά κηρύττονται ἀπό ἐμᾶς; Πολύ λίγοι.

17 Ἐξάγεται λοιπόν ἀπό ὅλα αὐτά ὡς συμπέρασμα ὅτι ἡ πίστη γεννιέται ἀπό τό κήρυγμα πού ἀκούγεται, καί τό κήρυγμα γίνεται μέ τήν ἀνάπτυξη καί γνωστοποίηση τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ.

18 Ἀλλά λέω τό ἑξῆς, ἐξετάζοντας ἐνδεχόμενη ἔνσταση: Μήπως οἱ Ἰουδαῖοι δέν ἄκουσαν θεῖο κήρυγμα; Βεβαίως ἄκουσαν, διότι ἡ φωνή τῶν κηρύκων τοῦ εὐαγγελίου ἀντήχησε σ’ ὅλη τή γῆ, ὅπως ἀντηχεῖ ἡ φωνή μέ τήν ὁποία τά ἔργα τῆς δημιουργίας ἐξαγγέλλουν τόν Ποιητή τους· καί οἱ λόγοι τους ἀκούστηκαν στά πέρατα τῆς οἰκουμένης.

19 Ἀλλά ἐξετάζοντας καί νέα ἔνσταση λέω: Μήπως δέν κατάλαβε ὁ ἰσραηλιτικός λαός τό λόγο τοῦ Θεοῦ; Ὄχι. Διότι, ὅπως φαίνεται καθαρά ἀπό τίς προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὁ ἰσραηλιτικός λαός ἦταν ἀνέκαθεν σκληροκάρδιος. Πρῶτος ὁ Μωυσῆς λέει ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ: Ἐγώ θά σᾶς κάνω νά κυριευθεῖτε ἀπό ζήλεια γιά ἔθνος πού ἐσεῖς δέν τό λογαριάζετε γιά ἔθνος· θά φθάσει ἡ ζήλεια σας μέχρις ὀργῆς γιά τούς ἀσύνετους εἰδωλολάτρες, τούς ὁποίους ἐγώ θά ἐλεήσω καί θά τιμήσω.

20 Κι ὁ Ἡσαΐας παίρνει τήν τόλμη καί λέει ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ στούς Ἰσραηλίτες πού περιφρονοῦσαν τούς εἰδωλολάτρες: Ἐγώ ὁ ἀληθινός Θεός βρέθηκα ἀπό ἐθνικούς πού δέν μέ ζητοῦσαν, φανερώθηκα σ’ ἐκείνους πού δέν ρωτοῦσαν γιά μένα, διότι δέν μέ ἤξεραν. 

21 Καί πρός τόν ἰσραηλιτικό λαό λέει: Διαρκῶς σάν πατέρας στοργικός ἅπλωνα τά χέρια μου γιά νά ἀγκαλιάσω λαό πού ἀπειθεῖ καί ἀντιμιλᾶ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ΄

Μετά λοιπόν ἀπ’ ὅλα αὐτά ἀναρωτιέμαι: Μήπως ὁ Θεός ἔσπρωξε μακριά καί ἀπέρριψε τόν ἐκλεκτό λαό του; Μή συμβεῖ νά ποῦμε κάτι τέτοιο. Διότι κι ἐγώ, πού μέ κάλεσε ὁ Θεός ἀπόστολο τοῦ Εὐαγγελίου, εἶμαι Ἰσραηλίτης ἀπό τούς ἀπογόνους τοῦ Ἀβραάμ, ἀπό τή φυλή Βενιαμίν. Πῶς λοιπόν ὁ Θεός θά μέ ἐξέλεγε γιά ἀπόστολό του, ἐάν εἶχε ἀπορρίψει τούς Ἰσραηλίτες; 

2 Ὄχι. Δέν ἀπέρριψε ὁ Θεός τούς Ἰσραηλίτες, τούς ὁποίους προτοῦ νά καλέσει τά ἔθνη προγνώρισε καί διάλεξε ὡς δικό του λαό. Ἀλλά αὐτό πού συνέβη σήμερα, ἔγινε καί παλαιότερα, σ’ ἄλλους χρόνους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.

(Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ - ΜΕ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ - ΕΚΔΟΣΙΣ «ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ “Ο ΣΩΤΗΡ”»)